ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸਿਹਤ ਤੰਦਰੁਸਤ ਰੱਖਣ ਲਈ ਖੁਰਾਕ, ਹਵਾ ਅਤੇ ਕਸਰਤ ਦੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ । ਇਕ ਕੰਮਜੋਰ ਮਨੁੱਖ ਜੀਵਨ ਦੇ ਸਾਰੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪਿੱਛੇ ਹੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਤਰੱਕੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਖੇਡਾਂ ਇਕ ਅਜਿਹੀ ਵਰਜਿਸ਼ ਹਨ ਜਿਹੜੀਆਂ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਅਰੋਗਤਾ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਖੁਸ਼ੀ ਵੀ ਬਖਸ਼ਦੀਆਂ ਹਨ । ਖੇਡਾਂ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਸਾਰੇ ਦਿਨ ਦੀ ਥਕਾਵਟ […]
ਇਹ ਪੰਜਾਬੀ ਦਾ ਮਸ਼ਹੂਰ ਅਖਾਣ ਹੈ । ਇਸ ਦਾ ਅਰਥ ‘ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਜਿਹੜੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਇਕ ਵਾਰੀ ਪੈ ਜਾਣ ਤਾਂ ਉਹ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਉਸ ਨਾਲ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ । ਇਸ ਦੇ ਭਾਵ ਨੂੰ ਪ੍ਰਗਟਾਉਂਦਾ ਹੋਇਆ ਇਕ ਅਖਾਣ ਇਹ ਵੀ ਹੈ ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਕਿੱਸਾਕਾਰ ਵਾਰਸ ਸ਼ਾਹ ਵੀ ਇਉਂ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ : ਵਾਰਸ ਸ਼ਾਹ
ਮਨੁੱਖ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀਆਂ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਭੁਲਾਉਣ ਲਈ . ਹਮੇਸ਼ਾ ਭਟਕਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ । ਮਨੁੱਖ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਕੁੱਝ ਸਮਾਂ ਖੁਸ਼ੀ . ਨਾਲ ਬਿਤਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ । ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਇਸ ਇੱਛਾ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਵਿਚ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦੀ ਆਪਣੀ ਹੀ ਥਾਂ ਹੈ । ਭਾਰਤ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦਾ ਦੇਸ ਹੈ । ਹਰ ਸਾਲ ਇਥੇ ਅਨੇਕਾਂ ਤਿਉਹਾਰ ਮਨਾਏ ਜਾਂਦੇ
ਕਿਸੇ ਵੀ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਉੱਨਤੀ ਵਿੱਚ ਉਥੋਂ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਹੱਥ ਹੁੰਦਾ ਹੈ । ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਲਹਿਰ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀ : ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਜਾਨਾਂ ਬਾਨ ਕੀਤੀਆਂ ਸਨ । ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਇਸ ਦੇਸ਼ ਪ੍ਰਤੀ ਕੁੱਝ ਫਰਜ਼ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨਾ ਹਰ ਇਕ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦਾ ਫ਼ਰਜ਼ ਬਣਦਾ ਹੈ ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਜਮਾਤ ਦਾ
ਇਹ ਅਤਿ ਸੁੰਦਰ ਤੁਕ ਸਰਬ ਸਾਂਝੇ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੀ ਉਚਾਰਨ ਕੀਤੀ ਹੋਈ ਹੈ । ਇਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਕਿ ਜਿਸ ਨੇ ਮਨ ਜਿੱਤ ਲਿਆ ਭਾਵ ਮਨ ਤੇ ਕਾਬੂ ਪਾ ਲਿਆ ਸਮਝੋ ਉਸ ਨੇ ਸਾਰਾ ਸੰਸਾਰ ਜਿੱਤ ਲਿਆ। ਪਰ ਸਵਾਲ ਹੈ ਮਨ ਜਿੱਤਿਆ ਕਿਵੇਂ ਜਾਵੇ ? ਹਰ ਜੀਵ ਅੰਦਰ ਦੋ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ । ਦੇਵ
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨਾਲ ਕਾਰਗਿਲ ਨਾਲ ਹੋਈ ਲੜਾਈ ਬੇਸ਼ਕ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਪ੍ਰੰਤੂ ਇਹ ਲੜਾਈ ਅਜੇ ਵੀ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵੱਖ . ਵੱਖ ਥਾਵਾਂ ਤੇ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਜਵਾਬ ਭਾਰਤ ਬੜੀ ਹੀ ਦਲੇਰੀ ਨਾਲ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ । ਹਰ ਵਾਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਮੂੰਹ ਦੀ ਖਾਣ ਪਈ ਪੰਤੁ ਫਿਰ ਵੀ ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਚਾਲਾਂ ਤੋਂ
ਵੀਹਵੀਂ ਸਦੀ ਨੂੰ ਵਿਗਿਆਨ ਦਾ ਯੁੱਗ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਕੋਈ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਕੋਨਾ ਨਹੀਂ ਜਿੱਥੇ ਵਿਗਿਆਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਚਰਨ ਨਹੀਂ ਪਾਏ। ਇਸ ਦੀਆਂ ਨਵੀਆਂ-ਨਵੀਆਂ ਕਾਢਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਕਾਢ ਕੇਬਲ ਟੀ.ਵੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਸਾਰੀ ਦੁਨਿਆਂ ਨੂੰ ਇਕ ਲੜੀ ਵਿਚ ਪਿਰੋਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ । ਦਿਲ ਪ੍ਰਚਾਵਾ ਮਨ ਦੀ ਇਕ ਤੀਬਰ ਇੱਛਾ ਹੈ
ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ਸਾਡੇ ਜੀਵਨ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣ ਗਈਆਂ ਹਨ । ਸਵੇਰੇ ਸਵੇਰੇ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਤਾਜ਼ੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਪੜੇ ਬਿਨਾਂ ਕੁੱਝ ਵੀ ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ ਲਗਦਾ | ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਤੇ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ . ਦੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਘਰ ਬੈਠਿਆਂ ਹੀ ਪਹੁੰਚਾ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ । ਮਨੁੱਖ ਵਿਚ ਦੂਜਿਆਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੀ ਸੱਧਰ ਬੜੀ ਪ੍ਰਬਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ
ਵਾਤਾਵਰਣ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਸਾਨੂੰ ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ ਤੋਂ ਢੱਕਣ ਵਾਲਾ । ਕੁਦਰਤ ਨੇ ਸਾਡੇ ਲਈ ਇਕ ਸਾਫ਼ ਸੁਥਰੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਪ੍ਰੰਤੂ ਮਨੁੱਖ ਨੇ ਭੌਤਿਕ ਸੁਖਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਦੇ ਲਈ ਉਸ ਨੂੰ ਦੂਸ਼ਿਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ । ਪਦੁਸ਼ਤ ਦੇ ਕਾਰਨ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਜਿਉਣਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ । ਜੇਕਰ ਇਸ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਦੀ ਖੋਜ
ਵੀਹਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿਗਿਆਨ ਦੀ ਸਦੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਵਿਚਰ ਰਹੀ ਅਤੇ ਬਣ ਰਹੀ ਹਰੇਕ ਚੀਜ਼ ਤੇ ਵਿਗਿਆਨ ਦੀ ਛਾਪ ਲੱਗ ਹੋਈ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ । ਵਿਗਿਆਨ ਨੇ ਜਿੱਥੇ ਮਨੁੱਖ ਲਈ ਸੁੱਖ ਅਰਾਮ ਦੇਣ ਵਾਲੀਆਂ ਅਨੇਕਾਂ ਕਾਢਾਂ ਕੱਢ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਸੁੱਖ ਰਹਿਣਾ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਤਬਾਹੀ ਦੇ ਵੀ ਪੂਰੇ ਸਮਾਨ