ਸਕੂਲਾਂ, ਕਾਲਜਾਂ ਵਿਚ ਮੁਡਿਆਂ ਤੇ ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਇਕੱਠੇ ਪੜਨ ਨੂੰ ਸਾਂਝੀ ਵਿਦਿਆ ਆਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪ੍ਰਥਾ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਵੈਦਿਕ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਚਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਵੈਦਿਕ ਸਮੇਂ ਥਾਂ ਵਿੱਚ ਸਵਿਤਰੀ ਐਰੋ ਦਮਯੰਤੀ ਆਦਿ ਔਰਤ ਦਾ ਵਰਣਨ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਆਸ਼ੁਰੂਮਾਂ ਵਿਚ ਮਰਦਾਂ ਨਾਲ ਵਿਦਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ ਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਰਾਜ ਕਾਇਮ ਹੋਇਆ ਤਾਂ […]
ਹਰ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਉੱਨਤੀ ਕਰਨ ਲਈ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਚਲਾਉਣ ਲਈ , ਮਨੁੱਖੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸ਼ਕਤੀ ਉਸ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਵਸੋਂ ਹੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਜੇ ਵਜੋਂ ਏਨੀ ਵਧ ਜਾਵੇ ਕਿ ਉਸ ਦੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰਨ ਲਈ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਵਸਤੂਆਂ ਅਤੇ ਵਸੀਲਿਆਂ ਦੀ ਘਾਟ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਵਲੋਂ ਦਾ ਵਾਧਾ ਉਸ ਦੇਸ਼
ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਪਿਛੋਂ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਗੁਰਬੀ, ਮਹਿੰਗਾਈ, ਅਨਪੜਤਾ, ਫਿਰਕਾਪ੍ਰਸਤੀ ਅਤੇ ਵੱਧਦੀ ਆਬਾਦੀ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਮੁੱਖ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਬੇਰ ਜ਼ਗਾਰੀ ਵੀ ਇਕ ਅਜਿਹੀ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ। ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਉਸ ਨੂੰ ਆਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਬਹੁਤਿਆਂ ਆਦਮੀਆਂ ਨੂੰ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮੱਰਥਾ ਜਾਂ ਕਲਾ
ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ਸਾਡੇ ਜੀਵਨ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਸਵੇਰੇ ਸਵੇਰੇ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਤਾਜ਼ੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਨਾ ਪੜ ਲਈਆਂ ਜਾਣ ਚਾਹ ਪੀਣ ਨੂੰ ਦਿਲ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਜੇ ਕਿਤੇ ਅਖ਼ਬਾਰ ਦੇਰ ਨਾਲ ਆਵੇ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਅਜੀਬ-ਅਜੀਬ ਲਗਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰਾਂ ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਪੂਰੀ ਤਰਾਂ ਰਚ-ਮਿਚ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਅਖ਼ਬਾਰ, ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਤੇ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀਆਂ
ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਅਸਥਾਨ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਾ ਰੱਖਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਨੂੰ ਅਸਲੀ ਗਿਆਨ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਪੁਸਤਕਾਂ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਫਿਰ ਜਦੋਂ ਉਹ ਅਸਲੀ ਚੀਜਾਂ ਜਾਂ ਅਸਥਾਨ ਦੇਖਦੇ ਹਨ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਉਨਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰਾਂ ਦਾ ਗਿਆਨ ਮਿਲਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਉਹ ਕਦੇ ਵੀ ਨਹੀਂ ਭੁਲਦੇ
ਮਨੁੱਖ ਹਰੇਕ ਰਸਮ ਤੇ ਰਿਵਾਜ ਆਪਣੇ ਸੌਖ ਲਈ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਓਹ ਹੋਲੀ-ਹੋਲੀ ਅੱਗੇ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਰਸਮਾਂ ਉਹਨਾਂ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਚਲਦੀਆਂ ਜਿਸ ਲਈ ਉਨਾਂ ਨੂੰ ਬਰੀਆਂ ਲਗੁਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਜਿਹੜੇ ਲੋਕ ਆਪ ਅੱਗੇ ਨਹੀਂ ਵਧਦੇ ਉਹ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਰਸਮਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਜੱਫਾ ਪਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਭਾਰਤੀ ਲੋਕ ਆਦਿ ਕਾਲ ਤੋਂ ਚਲੀਆਂ ਆ
ਪੰਜਾਬ ਰਿਸ਼ਟ-ਪੁਸ਼ਟ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਦਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ। ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕ ਹੱਡਾਂ-ਪੈਰਾਂ ਦੇ ਚਲੇ ਹਨ। ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਤਰਾਂ ਹਰ , ਪੰਜਾਬੀ ਆਪਣੇ ਮਨੋਰੰਜਨ ਦਾ ਸਾਧਨ ਪੈਦਾ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਬੱਚੇ, ਜੁਆਨ ਤੇ ਮੁਟਿਆਰਾਂ ਕਿਸੇ ਤਰਾਂ ਕਿਸੇ ਖੇਡ ਵਿਚ ਦਿਲ ਲਗਾ ਹੀ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਇਸੇ ਲਈ ਹਰ ਉਮਰ ਦੇ ਪੰਜਾਬੀ ਮੁੰਡੇ ਤੇ ਕੁੜੀ ਲਈ ਖੇਡ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਪੰਜਾਬੀ
ਜਿਹੜੇ ਗੀਤ ਸਧਾਰਨ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਅਚੇਤ ਮਨ ਵਿਚੋਂ ਆਪ ਮੁਹਾਰੇ ਨਿਕਲਦੇ ਹਨ, ਉਨਾਂ ਨੂੰ ਲੋਕ-ਗੀਤ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰਚਨਾ ਸਾਹਿਤਕਾਰਾਂ ਦwait ਹn wiਆ ਚਨਾ, ਸਾਹਿਤਕਾਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਸਗੋਂ ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਮੁਟਿਆਰਾਂ, ਗਭਰੂਆਂ ਤੇ ਔਰਤਾਂ ਹੀ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਕਈ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਤਾਇਨਾ ਪੰਜਾਬ ਦਿਆਂ ਓਕ ਗੀਤਾਂ ਨੂ ਛੇਵਾਂ ਦਰਿਆ ਆਖਿਆ ਹੈ। ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕ
ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਮੁੱਖ ਰੁੱਤਾਂ ਚਾਰ ਹੀ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ-ਸਰਦੀ, ਗਰਮੀ, ਬਹਾਰ ਤੇ ਵਰਖਾ ਰੁੱਤ । ਵਰਖਾ ਰੁੱਤ ਗਰਮੀ ਦੀ ਰੁੱਤ ਪਿਛੋਂ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਭਾਵ ਜੇਠ ਹਾੜ ਦੀਆਂ ਤਪਦੀਆਂ ਲੁਆਂ ਪਿਛੋਂ ਸਾਵਨ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਰਖਾ ਰੁੱਤ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। fਨ ਲਈ ਲੋਕੀ ਇਸ ਦੀ ਬੇਸਬਰੀ ਨਾਲ ਉਡੀਕ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਥੇ ਹੀ ਬੱਸ ਨਹੀਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਬਹੁਤ ਭੁਮੀ ਬਰਾਨੀ
ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਲੋਕਰਾਜ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਇਸਤਰੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਸੀ। ਸਾਡੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਵਿੱਚ ਲਿੰਗ, ਰੰਗ, ਧਰਮ ਤੇ ਕੌਮ ਦਾ ਕੋਈ ਭੇਦ ਨਹੀਂ। ਔਰਤਾਂ ਤੇ ਮਰਦਾਂ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਵਿਚ ਕਈ ਅੰਤਰ ਨਹੀਂ ਹੈ । ਆਪ ਦੀ ਚੋਣ ਨੇ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਇਹ ਦੱਸ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਵੀ . ਦੁਨੀਆਂ ਵਿਚ