ਕਹਾਣੀਆਂ

ਇੱਕ ਅਮੀਰ ਵਪਾਰੀ ਸੀ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਲੜਕੀਆਂ ਸਨ। ਉਹ ਸਾਰੀਆਂ ਦੇਖਣ ਵਿੱਚ ਸੁੰਦਰ ਸਨ ਪਰ ਸਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਛੋਟੀ ਲਾਜਵਾਬ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਵਾਲ ਸੋਨੇ ਰੰਗੇ ਅਤੇ ਲੰਬੇ ਸਨ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਦਾ ਰੰਗ ਆਕਾਸ਼ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਦਲਦਾ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਖੁਸ਼ ਹੁੰਦੀ ਤਦ ਉਸ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਨੀਲੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਹ ਉਦਾਸ ਹੁੰਦੀ […]

(ਇਹ ਰਚਨਾ ਮੁਨਸ਼ੀ ਪ੍ਰੇਮ ਚੰਦ ਦੀ ਕਹਾਣੀ‘ਈਦਗਾਹ’ ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੈ) ਤੀਹ ਦਿਨ ਰਮਜ਼ਾਨ ਦੇ ਲੰਘੇ ਤਾਂ ਈਦ ਕਿਤੇ ਆਈ ।ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਸੋਹਣੀ ਤੇ ਮਨਮੋਹਣੀ ਸੁਬਹ ਲਿਆਈ ।ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਹੈ ਰੌਣਕ ਪੂਰੀ ਰੁੱਖਾਂ ਤੇ ਹਰਿਆਲੀ ।ਆਕਾਸ਼ ਤੇ ਵੇਖੋ ਸਾਰੇ ਪਾਸੇ ਬੜੀ ਅਜਬ ਹੈ ਲਾਲੀ ।ਸੂਰਜ ਨੇ ਵੀ ਰੂਪ ਬਣਾਇਆ ਠੰਢਾ ਅਤੇ ਪਿਆਰਾ ।ਉਹ ਵੀ ਈਦ ਮੁਬਾਰਕ

ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸ਼ਿਕਾਰੀ ਨੇ ਇੱਕ ਸ਼ੇਰ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਦਾ ਹਾਲ ਲਿਖਿਆ। ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਉਸ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਉਸ ਦੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸੁਣਾਉਂਦੇ ਹਾਂ-ਕਈ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਦਿਨ ਮੈਂ ਨੈਰੋਬੀ ਦੀ ਇੱਕ ਚੌੜੀ ਗਲੀ ’ਚੋਂ ਲੰਘ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਇੱਕ ਸ਼ੇਰਨੀ ਉੱਤੇ ਮੇਰੀ ਨਜ਼ਰ ਪਈ, ਜੋ ਆਪਣੇ ਦੋ ਬੱਚਿਆਂ ਸਮੇਤ ਝਾੜੀਆਂ ਵੱਲ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਸ਼ਾਇਦ

ਸੈਂਕੜੇ ਵਰ੍ਹੇ ਹੋਏ ਹਨ ਕਿ ਇਕ ਰੋਜ਼ ਸੰਧਿਆ ਕੁ ਵੇਲੇ ਬੁੱਢਾ ਫੂਲਾ ਸਿੰਘ ਤੇ ਉਸ ਦੀ ਬੁੱਢੀ ਵਹੁਟੀ ਬਿਸ਼ਨੀ ਅਪਣੀ ਕੁੱਟੀਆ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਬੈਠੇ ਸੂਰਜ ਦੇ ਡੁਬਣ ਦੇ ਸ਼ਾਂਤਮਈ ਤੇ ਮਨੋਰੰਜਕ ਦਰਿਸ਼ ਨੂੰ ਵੇਖ ਰਹੇ ਸਨ। ਥੋੜ੍ਹਾ ਬਹੁਤਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ ਜਿਹੜਾ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਜੁੜਿਆ ਸੀ, ਉਹ ਖਾ ਬੈਠੇ ਸਨ ਤੇ ਸੌਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਕ

(ਇਹ ਰਚਨਾ ਰਾਬਿੰਦਰਨਾਥ ਟੈਗੋਰ ਦੀ ਕਹਾਣੀ‘ਕਾਬੁਲੀਵਾਲਾ’ ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੈ) ਮੇਰੀ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਬੱਚੀ ਮਿੰਨੀ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਨਾਂ ।ਬਿਨਾਂ ਬੋਲੇ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਸਕਦੀ ਥੋੜ੍ਹਾ ਜਿੰਨਾਂ ਸਮਾਂ ।ਇਕ ਦਿਨ ਸਵੇਰੇ ਭੱਜੀ ਭੱਜੀ ਮੇਰੇ ਕੋਲੇ ਆਈ ।ਉਸਨੇ ਆਉਂਦੇਸਾਰ ਹੀ ਆਪਣੀ ਗੱਲ ਸੁਣਾਈ ।“ਰਾਮਦਯਾਲ ਦਰਬਾਨ, ‘ਕਾਕ’ ਨੂੰ ‘ਕਊਆ’ ਬੁਲਾਵੇ ।ਬਾਬੂ ਜੀ, ਏਦਾਂ ਨਹੀਂ ਲਗਦਾ ਉਸਨੂੰ ਕੁਝ ਨਾ ਆਵੇ

੧.ਸੰਧਿਆ ਪੈਂਦਿਆਂ ਹੀ ਹਨੇਰੀ ਜ਼ੋਰ ਦੀ ਵਗਣ ਲਗ ਪਈ। ਹਵਾ ਦੀ ਸ਼ਾਂ ਸ਼ਾਂ, ਬਰਖਾ ਦੀ ਟਿਪ ਟਿਪ, ਬਦਲਾਂ ਦੀ ਕੜਕ ਤੇ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਚਮਕ ਤੋਂ ਤਾਂ ਇਹੋ ਜਾਪਦਾ ਸੀ ਜੋ ਕਿਧਰੇ ਅਸਮਾਨ ਵਿਚ ਦੇਵਤਿਆਂ ਤੇ ਦੈਤਾਂ ਦਾ ਭਿਆਨਕ ਜੁਧ ਛਿੜ ਪਿਆ ਹੈ। ਕਾਲੇ ਕਾਲੇ ਬਦਲ ਮੌਤ ਦੇ ਝੰਡੇ ਵਾਂਗ ਅਸਮਾਨ ਵਿਚ ਉਧਰੋਂ ਇਧਰ ਤੇ ਇਸਰੋਂ

– 1 –ਇਕ ਪੰਛੀ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਨਿਰਾ ਉਜੱਡ। ਗੀਤ ਤਾਂ ਬੜੇ ਗਾਉਂਦਾ, ਪਰ ਧਰਮ ਪੋਥੀਆਂ ਉੱਕਾ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪੜ੍ਹਿਆ। ਉੱਡਦੇ ਫਿਰਨਾ, ਟੱਪਦੇ ਫਿਰਨਾ, ਪਰ ਤਮੀਜ਼ ਦਾ ਨਾਂ ਨਿਸ਼ਾਨ ਨਹੀਂ।ਰਾਜਾ ਕਹਿੰਦਾ,” ਇਹ ਵੀ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਪੰਛੀ ਐ! ਇਹੋ ਜਿਹਿਆਂ ਬਿਨਾ ਕੀ ਥੁੜਿਆ ਸੀ? ਬਾਗਾਂ ਦੇ ਫਲ ਵੱਖ ਚਟਮ ਕਰ ਜਾਂਦੇ ਨੇ ਤੇ ਸ਼ਾਹੀ ਫਲ-ਮੰਡੀ ਨੂੰ

ਮੇਰੀ ਪੰਜ-ਸਾਲਾ ਲੜਕੀ ਮਿੰਨੀ ਇਕ ਮਿੰਟ ਵੀ ਬੋਲੇ ਬਿਨਾ ਰਹਿ ਨਹੀਂ ਸਕਦੀ । ਇਕ ਦਿਨ ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਬਾਊਜੀ, ਰਾਮਦਿਆਲ ਦਰਬਾਰੀ ਹੈ ਨਾ, ਉਹ ‘ਕਾਕ’ ਨੂੰ ‘ਕਾ’ ਕਹਿੰਦੇ, ਉਹਨਾ ਨੂੰ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ ਪਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿ ਮੈਂ ਕੁਝ ਕਹਿੰਦਾ, ਉਸਨੇ ਇਕ ਹੋਰ ਗੱਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ “ਵੇਖੋ, ਬਾਬੂਜੀ, ਭੋਲਾ ਨੇ ਕਿਹਾ – ਅਸਮਾਨ ਵਿਚ

ਫਾਟਿਕ ਚੱਕਰਵਰਤੀ ਪਿੰਡ ਦੇ ਮੁੰਡਿਆਂ ਦਾ ਮੂਹਰੀ ਸੀ। ਇਕ ਦਿਨ ਉਸ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਸ਼ਰਾਰਤ ਸੁੱਝੀ। ਦਰਿਆ ਦੇ ਬਰੇਤੇ ਤੇ ਇਕ ਭਾਰੀ ਗੇਲੀ ਪਈ ਸੀ। ਇਸ ਗੇਲੀ ਤੋਂ ਬੇੜੀ ਦਾ ਖੰਭਾ ਘੜਿਆ ਜਾਣਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਇਹ ਵਿਉਂਤ ਬਣਾਈ ਕਿ ਇਸ ਗੇਲੀ ਨੂੰ ਜ਼ੋਰ ਲਾ ਕੇ ਰੇੜ੍ਹ ਲਿਆ ਜਾਵੇ ਤੇ ਆਪਣੀ ਹੁਣ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ

ਇਕ ਦਿਨ ਖ਼ਲੀਫ਼ਾ ਹਾਰੂੰਉਲਰਸ਼ੀਦ ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਵੱਡਾ ਵਜ਼ੀਰ ਸੌਦਾਗਰਾਂ ਦੇ ਭੇਸ ਵਿਚ ਬਗ਼ਦਾਦ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀਆਂ ਗਲੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘ ਰਹੇ ਸਨ । ਅਚਾਨਕ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਇਕ ਬੜਾ ਆਲੀਸ਼ਾਨ ਮਕਾਨ ਵੇਖਿਆ ਜਿਹੜਾ ਨਵਾਂ ਹੀ ਬਣਿਆ ਲਗਦਾ ਸੀ । ਪੁੱਛਣ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਉਹ ਮਕਾਨ ਗੋਗੀਆ ਹਸਨ ਨਾਮੀ ਇਕ ਰੱਸੀਆਂ ਵੱਟਣ ਵਾਲੇ ਦਾ ਹੈ। ਜਿਹੜਾ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ