ਬਹੁਤ ਪੁਰਾਣੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਆਜੜੀ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਉਹ ਬਹੁਤ ਗ਼ਰੀਬ ਸੀ। ਉਹ ਬੱਕਰੀਆਂ ਦਾ ਦੁੱਧ ਵੇਚ ਕੇ ਆਪਣਾ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਬੱਕਰੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਕੁੱਤਾ ਰੱਖਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਕੁੱਤੇ ਦਾ ਨਾਂ ਸ਼ੇਰੂ ਸੀ। ਸ਼ੇਰੂ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸਮਝਦਾਰ ਤੇ ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਆਜੜੀ ਬੱਕਰੀਆਂ ਚਾਰਨ […]
ਦੂਰ ਕਿਸੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰਾਜ ਸੀ, ਕਮਲਾਪੁਰੀ । ਕਮਲਾਪੁਰੀ ਦੇ ਰਾਜੇ ਦੀਆਂ ਦੋ ਰਾਣੀਆਂ ਸਨ । ਦੋਨੋਂ ਹੀ ਬਹੁਤ ਸੁੰਦਰ ਸਨ । ਮਗਰ ਦੁਰਭਾਗਵਸ਼ ਵੱਡੀ ਰਾਣੀ ਦੇ ਬਸ ਇੱਕ ਹੀ ਬਾਲ ਸੀ ਅਤੇ ਛੋਟੀ ਰਾਣੀ ਦੇ ਦੋ । ਵੱਡੀ ਰਾਣੀ ਬਹੁਤ ਭੋਲੀ ਸੀ ਅਤੇ ਛੋਟੀ ਰਾਣੀ ਨੂੰ ਫੁੱਟੀ ਅੱਖ ਨਹੀਂ ਸੁਹਾਂਦੀ ਸੀ । ਇੱਕ
ਇਕ ਵਾਰ ਦੀ ਗਲ ਏ, ਇਕ ਬੁੱਢਾ ਫ਼ੌਜੀ ਛੁੱਟੀ ਮਨਾਣ ਲਈ ਘਰ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਤੇ ਥਕਿਆ ਉਹ ਬਹੁਤ ਹੋਇਆ ਸੀ ਤੇ ਭੁਖ ਉਹਨੂੰ ਡਾਢੀ ਲਗੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਉਹ ਇਕ ਪਿੰਡ ਅਪੜਿਆ ਤੇ ਉਹਨੇ ਪਹਿਲੀ ਹੀ ਝੁੱਗੀ ਦਾ ਬੂਹਾ ਜਾ ਖੜਕਾਇਆ।“ਰਾਹੀ ਨੇ ਰਾਤ ਕਟਣੀ ਏ,” ਉਹਨੇ ਆਖਿਆ।ਬੂਹਾ ਇਕ ਬੁੱਢੀ ਤੀਵੀਂ ਨੇ ਖੋਲਿਆ।“ਅੰਦਰ ਲੰਘ ਆ, ਫ਼ੌਜੀਆ,
ਚੂਹਿਆਂ ‘ਤੇ ਵੱਡੀ ਮੁਸੀਬਤ ਆ ਪਈ । ਹਜ਼ਾਰਾਂ-ਲੱਖਾਂ ਚੂਹੇ ਮਰ ਗਏ । ਵੈਦ ਚੂਹਿਆਂ ਨੇ ਜ਼ਖਮੀਆਂ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ । ਚੂਹਿਆਂ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਚ ਅਜਿਹੀ ਭਿਆਨਕ ਆਫ਼ਤ ਪਹਿਲਾਂ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਆਈ ਸੀ । ਇਸ ਆਫ਼ਤ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਕੀ ਉਪਾਅ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ? ਇਸ ਲਈ ਚੂਹਿਆਂ ਨੇ ਇੱਕ ਸਭਾ ਬੁਲਾਈ । ਸਭਾ
ਪਿਆਰੇ ਬੱਚਿਓ! ਬਹੁਤ ਪੁਰਾਣੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ, ਕਿਸੇ ਰਾਜ ਦੇ ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗ਼ਰੀਬ ਪਰਿਵਾਰ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ । ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਮੁਖੀਆ ਮਿਹਨਤ-ਮਜ਼ਦੂਰੀ ਕਰਕੇ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਕਰਦਾ ਸੀ । ਔਲਾਦ ਦੇ ਨਾਂਅ ‘ਤੇ ਉਸਦੇ ਘਰ ਇੱਕ ਪੁੱਤਰ ਅਤੇ ਧੀ ਸੀ ਤੇ ਦੋਵੇਂ ਹੀ ਵਿਆਹੇ ਹੋਏ ਸਨ । ਘਰ ਦਾ ਮੁਖੀਆ ਜਿੱਥੇ ਦਿਨ-ਰਾਤ ਮਿਹਨਤ ਕਰਦਾ ਸੀ,
ਇੱਕ ਵਾਰੀ, ਇੱਕ ਚਿੜੀ ਅਤੇ ਕਾਂ ਇੱਕੋ ਦਰਖਤ ਤੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਦੋਸਤੀ ਹੋ ਗਈ। ਉਹ ਦੋਵੇਂ ਮਿਲ ਕੇ ਦਾਣਾ ਚੁਗਦੇ। ਜਿੱਥੇ ਚਿੜੀ ਨੂੰ ਦਾਣੇ ਲੱਭ ਜਾਂਦੇ ਉਹ ਕਾਂ ਨੂੰ ਚੀਂ-ਚੀਂ ਕਰ ਕੇ ਬੁਲਾ ਲੈਂਦੀ। ਦਾਣਾ ਚੁਗਣ ਲਈ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤੀ ਵਾਰ ਦੂਰ-ਦੂਰ ਜਾਣਾ ਪੈਂਦਾ ਸੀ।ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਸਲਾਹ ਬਣਾਈ ਕਿ ਉਹ ਨੇੜੇ ਜਿਹੇ ਇੱਕ
ਬੜੇ ਚਿਰਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਏ ਕਿਸੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਦੋ ਬੰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ । ਜੋ ਉਮਰੋਂ, ਕੱਦ-ਕਾਠੋਂ ਤੇ ਸੁਭਾਅ ਵੱਲੋਂ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਮਿਲਦੇ-ਜੁਲਦੇ ਸਨ ।ਉਹ ਸਦਾ ਇਕੱਠੇ ਹੀ ਰਹਿੰਦੇ ਤੇ ਇਕੱਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਦਾਸ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਸੀ । ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੇ ਹੀ ਦੁੱਖ-ਤਕਲੀਫ਼ ਆਏ, ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦਾ ਹੱਥ ਫੜ ਕੇ ਰੱਖਿਆ ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਂ
ਇਕ ਨਦੀ ਵਿੱਚ ਦੋ ਬਗੁਲੇ ਤੇ ਇੱਕ ਕੱਛੁ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ । ਉਹਨਾਂ ਅੰਦਰ ਬਹੁਤ ਪੱਕੀ ਦੋਸਤੀ ਸੀ । ਗਰਮੀਆਂ ਦੇ ਦਿਨ ਆ ਗਏ ਤੇ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਨਦੀ ਵਿੱਚੋਂ ਪਾਣੀ ਸੁੱਕਣ ਲੱਗਿਆ । ਇਹ ਵੇਖ ਕੇ ਸਾਰੇ ਪਸ਼ੂ ਪੰਛੀ ਨਦੀ ਦਾ ਕੰਢਾ ਛੱਡ ਕੇ ਚਲੇ ਗਏ । ਇਹ ਵੇਖ ਕੇ ਦੋਨਾਂ ਬਗਲਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮਿੱਤਰ ਦੀ
ਇਕ ਵਾਰੀ ਇਕ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਰਾਜਾ ਬਹੁਤ ਬੀਮਾਰ ਹੋ ਗਿਆ । ਦੇਖ ਦੇ ਬਚਣ ਦੀ ਕੋਈ ਆਸ ਨਹੀਂ ਸੀ । ਇਹ ਵੇਖ ਕੇ ਰਾਜੇ ਦੇ ਵਦੀਆ ਨੇ ਮੁਨਾਦੀ ਕਰਵਾ ਦਿੱਤੀ ਜਿਹੜਾ ਰਾਜੇ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰ ਦੇਵੇਗਾ ਉਸ . ਨੂੰ ਹਾਥੀ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਰੁਪਏ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣਗੇ । ਇਕ ਹਕੀਮ ਦੀ ਦਵਾਈ ਨਾਲ ਰਾਜਾ ਠੀਕ ਹੋ ਗਿਆ
ਇਕ ਨਦੀ ਵਿੱਚ ਇਕ ਬਗੁਲਾ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਉਹ ਬੁੱਢਾ ਹੋ ਚੁੱਕਿਆ ਸੀ ਉਸ ਕੋਲੋਂ ਹੁਣ ਮੱਛੀਆਂ ਨਹੀਂ ਸੀ ਫੜੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ | ਬਗਲੇ ਨੇ ਚਾਲਾਕੀ ਨਾਲ ਮੱਛੀਆਂ ਫੜਨ ਦੀ ਸੋਚੀ । ਉਸ ਨੇ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਘੁੰਮ ਰਹੇ ਕੇਕੜੇ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਮਛੇਰਿਆਂ ਨੂੰ ਕੱਲ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਜਾਲ ਪਾਉਣ ਬਾਰੇ ਸੁਣਿਆ ਹੈ । ਕੇਕੜੇ ਨੇ ਸਾਰੀ