ਜਿਹੜੇ ਸ਼ਬਦ ਨਾਂਵ ਪੜਨਾਂਵ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਗੁਣ-ਦੋਸ਼ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਉਹ ਸ਼ਬਦ ਜੋ ਕਿਸੇ ਨਾਂਵ-ਪੜਨਾਂਵ ਦੇ ਗੁਣ ਦੋਸ਼, ਗਿਣਤੀ ਮਿਣਤੀ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਣ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ । ਜਿਵੇਂ :- ਚੰਗਾ, ਬੁਰਾ, ਕਾਲਾ, ਤਿੰਨ, ਚਾਰ, ਵੀਹ ਆਦਿ ।
ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਣ ਪੰਜ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ।
- ਗੁਣ ਵਾਚਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਣ -ਜਿਹੜੇ ਸ਼ਬਦ ਨਾਂਵ ਪੜਨਾਂਵ ਦੇ ਗੁਣ ਔਗੁਣ ਜਾਂ ਅਵਸਥਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਨ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਗੁਣ ਵਾਚਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਣ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਚੰਗਾ, ਕਾਲਾ, ਮੋਟਾ, ਪਤਲਾਂ ਆਦਿ ।
- ਸੰਖਿਆ ਵਾਚਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਣ -ਉਹ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਣ ਜਿਹੜੇ ਨਾਂਵ ਜਾਂ ਪੜਨਾਂਵ ਦੀ ਗਿਣਤੀ, ਨੰਬਰ ਤੇ ਦਰਜਾ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਨ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸੰਖਿਆ ਵਾਚਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਣ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ । ਜਿਵੇਂ :-ਦਸ, ਵੀਹ, ਹਜ਼ਾਰ ਆਦਿ ।
- ਪਰਿਮਾਣ ਵਾਚਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਣ – ਉਹ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਣ ਜੋ ਆਪਣੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਾਂ ਜਾਂ ਨਾਵਾਂ ਦੀ ਮਿਣਤੀ, ਮਾਪ ਤੋਲ ਬਾਰੇ ਦੱਸਣ ਉਸ ਨੂੰ ਪਰਿਮਾਣ ਵਾਚਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਣ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ । ਜਿਵੇਂ :-ਜਿੰਨਾ, ਬਹੁਤਾ, ਜ਼ਰਾ ਕੁ, ਕਿਲੋ ਕੁ ਆਦਿ ।
- ਨਿਸ਼ਚੇਵਾਚਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਣ -ਉਹ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਣ ਜੋ ਆਪਣੇ ਵਿਸ਼ੇਸਾਂ ਨੂੰ ਜਾਂ ਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਚੇ ਨਾਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਕੇ ਆਮ ਤੋਂ ਖਾਸ ਬਣਾਉਣ’ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਚੇਵਾਚਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਣ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਜਿਵੇਂ :-ਇਹ, ਉਹ, ਇਹਨਾਂ, ਉਹਨਾਂ ਆਦਿ ।
- ਪੜਨਾਂਵੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਣ – ਉਹ ਪੜਨਾਂਵ ਜੋ ਨਾਂਵ ਦੇ ਨਾਲ ਆ ਕੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਣ ਦਾ ਕੰਮ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪੜਨਾਂਵੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਣ ਕਹਿੰਦੇ , ਹਨ । ਜਿਵੇਂ ਕੌਣ, ਸਾਡਾ, ਮੇਰਾ, ਤੁਹਾਡਾ ਆਦਿ ।