ਮਿਹਨਤ ਦੀ ਕਮਾਈ

ਨਾਹਨ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਾਂ ਨਾਂ ਦਾ ਚੋਰ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਚੋਰੀ ਦੇ ਸਮਾਨ ਨਾਲ ਉਹ ਆਪਣਾ ਪਰਿਵਾਰ ਚਲਾਉਂਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਕੋਲ ਖੇਤ ਸਨ ਪਰ ਉਹ ਫ਼ਸਲ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਕਰਨਾ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਸ਼ਾਮਾਂ ਦਿਨ ਭਰ ਆਰਾਮ ਕਰਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਰਾਤ ਨੂੰ ਚੋਰੀ ਕਰਨ ਲਈ ਨਿਕਲ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।

ਇੱਕ ਵਾਰ ਉਹ ਸ਼ਾਮਾਂ ਚੋਰੀ ਕਰਨ ਪਿੰਡ ਹਰੀਪੁਰ ਗਿਆ। ਰਸਤੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੰਦਰ ਸੀ। ਕਿਸ਼ਨ ਨਾਂ ਦਾ ਕਿਸਾਨ ਮੰਦਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇਕ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਘਰ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਕਿਸ਼ਨ ਦੀ ਇੱਕ ਧੀ ਭਾਵਨਾ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਵਿਆਹ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਸੀ। ਕਿਸ਼ਨ ਨੇ ਵਿਆਹ ਲਈ ਪੈਸੇ ਇਕੱਠੇ ਕਰਨ ਲਈ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਸ਼ਾਮਾਂ ਨੇ ਕਿਸ਼ਨ ਦੇ ਘਰੋਂ ਮਾਲ ਉਡਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਅੱਧੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸ਼ਾਮਾਂ ਕਿਸ਼ਨ ਦੇ ਘਰ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਕੰਧ ਤੋੜ ਕੇ ਅੰਦਰ ਵੜ ਗਿਆ ਅਤੇ ਕਿਸ਼ਨ ਦੀ ਜਮਾਂ ਪੂੰਜੀ ਵਾਲੀ ਸੰਦੂਕ ਲੈ ਕੇ ਤੁਰ ਪਿਆ।

ਬਾਹਰ ਹਨੇਰਾ ਸੀ। ਕਿਸ਼ਨ ਦੇ ਘਰ ਦੇ ਵਿਹੜੇ ਵਿੱਚ ਸੰਘਣੀ ਕੰਡਿਆਲੀਆਂ ਝਾੜੀਆਂ ਉਗੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ । ਉਥੋਂ ਭੱਜਣ ਦਾ ਕੋਈ ਰਾਹ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਮੰਦਰ ਦੇ ਰਸਤੇ ਵਿੱਚ ਫੜੇ ਜਾਣ ਦਾ ਡਰ ਸੀ। ਹੁਣ ਸ਼ਾਮਾਂ ਦੀ ਸਿੱਟੀ ਪਿੱਟੀ ਗੁੰਮ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਆਖ਼ਰਕਾਰ ਉਹ ਵਿਹੜੇ ਵਿਚ ਝਾੜੀਆਂ ਵਿਚ ਛੁਪ ਗਿਆ, ਸਵੇਰ ਹੋਣ ਦੀ ਉਡੀਕ ਵਿਚ। ਥੋੜ੍ਹੀ ਦੇਰ ਬਾਅਦ ਕਿਸ਼ਨ ਜਾਗਿਆ ਅਤੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਸੰਦੂਕ ਗਾਇਬ ਸੀ। ਕਿਸ਼ਨ ਉੱਚੀ-ਉੱਚੀ ਰੋਣ ਲੱਗਾ। ਕਿਸ਼ਨ ਦੇ ਰੋਣ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਸੁਣ ਕੇ ਉਸ ਦੀ ਪਤਨੀ ਅਤੇ ਬੇਟੀ ਜਾਗ ਗਈ । ਸਾਰੀ ਗੱਲ ਜਾਣ ਕੇ ਉਹ ਵੀ ਉੱਚੀ-ਉੱਚੀ ਰੋਣ ਲੱਗ ਪਈ। ਝਾੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਲੁੱਕਿਆ ਸ਼ਾਮਾਂ ਸਭ ਨੂੰ ਸੁਣ ਰਿਹਾ ਸੀ।

ਰੋਣ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਸੁਣ ਕੇ ਨਾਲ ਦੇ ਮੰਦਰ ਦਾ ਪੁਜਾਰੀ ਘਨਸ਼ਿਆਮ ਉੱਠ ਗਿਆ। ਕਿਸ਼ਨ ਦਾ ਰੋਣਾ ਸੁਣ ਕੇ ਉਹ ਹਰੀਹਰ ਕੋਲ ਗਿਆ ਅਤੇ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਖੜਕਾਇਆ। ਕਿਸ਼ਨ ਨੇ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਖੋਲ੍ਹਿਆ। ‘ਮੈਂ ਹੁਣ ਕੀ ਕਰਾਂ, ਪੁਜਾਰੀ ਜੀ ? ਚੋਰ ਨੇ ਕਿਸ਼ਨ ਦੀ ਧੀ ਦਾ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਉਣ ਵਾਲੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਾਰੀ ਜਮ੍ਹਾ ਪੂੰਜੀ ਲੁੱਟ ਲਈ ਸੀ। ਕਿਸ਼ਨ ਘਨਸ਼ਿਆਮ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਉਹ ਫੁੱਟ-ਫੁੱਟ ਕੇ ਰੋਣ ਲੱਗਾ।

ਘਨਸ਼ਿਆਮ ਵੀ ਉਦਾਸ ਹੋਇਆ। ਉਹ ਜਾਣਦਾ ਸੀ ਕਿ ਕਿਸ਼ਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਧੀ ਦੇ ਵਿਆਹ ਲਈ ਪੈਸੇ ਇਕੱਠੇ ਕਰਨ ਲਈ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਸਮਝਾਇਆ, ‘ਕਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤ ਹੋ , ਚੋਰ ਪੈਸਾ ਚੋਰੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਮਿਹਨਤ ਨਹੀਂ। ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਸਮਰਪਣ ਨਾਲ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਆਪਣੀ ਧੀ ਦਾ ਵਿਆਹ ਜ਼ਰੂਰ ਕਰ ਸਕੋਗੇ। ਘਨਸ਼ਿਆਮ ਹਰੀਹਰ ਨੂੰ ਸਮਝਾ ਕੇ ਵਾਪਸ ਚਲਾ ਗਿਆ। ਸ਼ਾਮਾਂ ਉਸ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਸੁਣ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਬੋਲ ਸ਼ਾਮਾਂ ਦੇ ਦਿਲ ਨੂੰ ਵਿੰਨ੍ਹ ਗਏ।

ਥੋੜ੍ਹੀ ਦੇਰ ਬਾਅਦ ਕਿਸੇ ਨੇ ਕਿਸ਼ਨ ਦੇ ਘਰ ਦਾ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਖੜਕਾਇਆ। ਕਿਸ਼ਨ ਨੇ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਤਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਸੰਦੂਕ ਦੇ ਨਾਲ ਸ਼ਾਮਾਂ ਦੇਖ ਕੇ ਹੈਰਾਨ ਰਹਿ ਗਿਆ। ਸ਼ਾਮਾਂ ਉਦਾਸ ਹੋ ਕੇ ਬੋਲਿਆ, ‘ਭਾਈ, ਮੈਨੂੰ ਮੁਆਫ਼ ਕਰ ਦਿਓ । ਮੈਂ ਸੱਚਮੁੱਚ ਤੁਹਾਡੀ ਮਿਹਨਤ ਨੂੰ ਚੋਰੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ। ਹੁਣ ਮੇਰੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਖੁੱਲ੍ਹ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਅੱਜ ਤੋਂ ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਮਿਹਨਤ ਦੀ ਕਮਾਈ ਕਰ ਕੇ ਹੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਚਲਾਵਾਂਗਾ।

ਸ਼ਾਮਾਂ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਸੁਣ ਕੇ ਕਿਸ਼ਨ ਦੰਗ ਰਹਿ ਗਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਸ਼ਾਮੇ ਨੂੰ ਜੱਫੀ ਪਾ ਕੇ ਮਾਫ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਸ ਦਿਨ ਤੋਂ ਸ਼ਾਮਾਂ ਨੇ ਚੋਰੀ ਦਾ ਧੰਦਾ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਿਆ।

ਸਿੱਟਾ : ਮਿਹਨਤ ਦੀ ਕਮਾਈ ਵਿੱਚ ਹੀ ਬਰਕਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਮਿਹਨਤ ਨਾਲ ਕਮਾਈ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ